Kryqi nuk mund të përmendej si një gjë e këndshme midis Romakëve,
të cilët e shihnin atë si një shenjë fatkeqe , dhe siç
thotë Ciceroi , njeriu i
lirë nuk mund ta zinte me gojë atë fjalë.
Megjithatë
,Perandori Konstandin ia atribuoi
fitoren e tij në fushat e Kuintianit , pranë urës së Milviusit, Kryqit të
krishterëve , mbishkrimin e te cilit e gjejmë poshtë statujës së tij, statujë
me të ciliën Senati romak e nderoi perandorin
Konstandin. -Kjo sipas dëshmisë së
shkruar të historianit Eusebius. Historiani gjithashtu përmend se në triumfin e tij , ai
nuk ngjiti malin e
Kapitolit për të ofruar dhurata dhe flijime për perënditë e rreme sipas
zakonit të paraardhësve të tij , por " përmes mbishkrimit të shquar , duke shpallur kështu fuqinë e shenjës shpetimtare të
Krishtit"
Një dokumenti nga Kodinusi na siguron
se Kostandini beri që kryqi
, të cilin ai e kishte parë në vizionin e tij mrekullues, ngadhënjyes a lartësuar në ajër , të ngrihej
madhështor në sheshin kryesor të Konstandinopojës. Ai gjithashtu ngriti në
sallën kryesore të pallatit të tij në Kostandinopojë , një figurë e madhe të
kryqit , ashtu si e kishte parë në
qiell , dhe nga fuqia e të cilit ai
kishte qenë fitimtar në betejë . Kjo, jo vetëm monograma pra, por edhe figura e
kryqit ishin vendosur në Labarum dhe
është e qartë nga përshkrimi i Eusebiusit
por edhe nga medaljet e
lashta në të cilat figura e kryqit është shumë mirë e përfaqësuar.
Figura dhe shenja e kryqit natyrisht ishin nderuar që përpara Konstandinit, nderim që
ishte ardhur si rrjedhojë e asaj cfarë kishin trashëguar besimtarët dhe kisha nga
apostujt. Shënjtori Efrem thotë
se: " Të krishterët
lyenin ose vendosnin në
dyert e tyre një kryq të çmuar dhe
jetëdhënës ." Figura e kryqit gjendet zakonisht në varret e të krishterëve primitivë po ashtu.
Eusebiusi na siguron se informacionin që na ka lënë me shkrim e ka marrë nga goja e vet Konstandini i cili konfirmoi të vërtetën e tregimit
të tij me një betim solemn . Ky
perandor i shoqëron me fuqi dhe zë të lartë fitoret e tijpermes kësaj shenjë të mrekullueshme të Kryqit , i cili duket edhe nga
mbishkrimet e ndryshme nga figura të cilat ai ngriti në vende publike si edhe nga disa medalje të cilat ai dhe
pasardhësi i tij i prenë per perandorinë.
Laktantiusi , i cili ishte instruktor I Krispus Cezarit , birit të Kostandinit , ka thënë se Konstandini ia atribuoi fitoren e tij mbi Maxentiusin vizionit të
mrekullueshëm të Kryqit , vision që ai e pati përpara betejës. Philostorgius , një historian Arian
bashkëkohor , në fragmente të caktuara të historisë per Konstandinin, fragmente
që u ruajtën nga Fotiusi , duke e
përshkruar vizionin Konstandini e Kryqit në ajër , thotë se shenja qiellore
zgjatej shumë gjerë në lindje me
një dritë të mrekullueshme , dhe me mbishkrimin vijues:,"Përmes këtij
(kryqi) sundo” . " Në disa
medalje të lashta kjo është
shprehur keshtu në latinisht : “in
hoc victor Eris “.
(Adaptuar nga jeta e etërve tanë, dëshmorët, dhe shenjtorët
e tjere kryesore , nga Rev Alban Butler, Vol IX, D. & J. Sadlier , Nju Jork, 1821 , faqe 656-657 )
perktheu nga anglishtja
Merita Bajraktari
No comments:
Post a Comment